دادگاه نورنبرگ (به انگلیسی: Nuremberg trials) مجموعه ای از دادرسیهای نظامی بود که پس از جنگ جهانی دوم توسط متفقین و تحت حقوق بینالملل و قوانین جنگ برگزار شد.
بیشترین اهمیت این دادگاهها در دادرسی آن دسته از اعضای برجسته ی رهبری سیاسی، نظامی، قضایی و اقتصادی آلمان نازی بود که جنایتهای جنگی را برنامهریزی و اجرا کرده یا بهنحو دیگری در آنها دست داشتند. دادرسیها در شهر نورنبرگ آلمان برگزار شد و حکمهایی که در آن صادر شد، نقطهٔ گذار از قوانین کلاسیک به قوانین معاصر بینالمللی است.
نخستین و مهمترینِ این دادرسیها، دادرسی جنایتکاران جنگی مهم در دادگاه نظامی بینالمللی (IMT) بود. در این دادگاه که از ۲۰ نوامبر ۱۹۴۵ تا ۱ اکتبر ۱۹۴۶ به طول کشید، ۲۴ نفر از مهمترین رهبران سیاسی و نظامی رایش سوم دادرسی شدند. از میان این رهبران، مارتین بورمن که بدون آگاهی متفقین در ماه مه ۱۹۴۵ مرده بود، بهطور غیابی محاکمه شد. متهمی دیگر، روبرت لِی، یک هفته پس از آغاز دادرسی خودکشی کرد. آدولف هیتلر و یوزف گوبلز هر دو در بهار ۱۹۴۵ برای گریز از دستگیری خودکشی کرده بودند. هاینریش هیملر در حال فرار به سوئیس بود، اما توسط نیروهای بریتانیا دستگیر شد و یک روز پس از دستگیری خودکشی کرد. هاینریش مولر یک روز پس از خودکشی هیتلر ناپدید شد و او بلند پایهترین مقام نازی است که سرنوشتش نامعلوم مانده است. راینهارت هایدریش در ۱۹۴۲ توسط پارتیزانهای چک کشته شده بود. یوزف تِربوفن در ۱۹۴۲ در نروژ با دینامیت خودکشی کرد. آدولف آیشمن به آرژانتین فرار کرد ولی توسط موساد از آنجا ربوده و در ۱۹۶۲ در اسرائیل دادرسی و به دار آویخته شد. هرمن گورینگ به مرگ محکوم شد، اما شب پیش از اعدام، با خوردن سیانور خودکشی کرد.
دستهبندی جنایتها و ساختار دادگاه در این دادرسیها، بعدها توسط سازمان ملل برای دادرسی جنایتهای جنگی، جنایت علیه بشریت و تجاوز نظامی الگو قرار گرفت و پایهای برای تشکیل دیوان کیفری بینالمللی شد. کیفرخواستهای نورنبرگ، برای نخستین بار در حقوق بینالملل، “نسلکشی” را دربرمیگرفت .
ریشه دادگاه نورنبرگ :
پس از جنگ جهانی اول، متهمان ارتکاب جنایات جنگی از مه تا ژوئیهٔ ۱۹۲۱ در دادگاه جنایات جنگی در شهر لایپزیگ در آلمان دادرسی شدند. این دادرسیها بسیار محدود و تقریبا بیفایده بود. پس از آغاز جنگ جهانی دوم، در آغاز سال ۱۹۴۰، دولت در تبعید لهستان از دولت های بریتانیا و فرانسه خواست تجاوز آلمان به لهستان را محکوم کنند. بریتانیا در آغاز از این کار سرباز زذ ولی در آوریل ۱۹۴۰ بیانیه ی مشترکی در این باره توسط بریتانیا، حکومت موقت جمهوری فرانسه و لهستان صادر شد. در این بیانیه که بهدلیل ملاحظات بریتانیا و فرانسه لحن ملایمی داشت، سه کشور اعلام کردند «خواهان اعتراض رسمی و آشکار در برابر وجدان جهانی علیه این اقدام دولت آلمان هستند و دولت آلمان را مسئول جنایت هایی میدانند که نباید بیکیفر بماند.»
سه سال و نیم پس از آن، تمایل به مجازات آلمان شدت بیشتری پیدا کرد. در ۱ نوامبر ۱۹۴۳، شوروی، بریتانیا و آمریکا با انتشار اعلامیه های مسکو، «هشدار جدی» دادند که متفقین پس از شکست نازیها، آنها را تا دورترین نقاط جهان تعقیب خواهند کرد تا عدالت اجرا شود. این اعلامیه تأثیری بر وضعیت آن دسته از جنایتکاران جنگی ندارد که جنایتهایشان مکان جغرافیایی مشخصی ندارد و با تصمیم مشترک دولت متفقین مجازات خواهند شد. فرانکلین روزولت، رئیسجمهور آمریکا، خطاب به خاخام ستیفن وایز، رئیس کنگره ی یهودیان آمریکا، نوشت مردم آمریکا نه تنها با همه ی قربانیان جنایتهای نازیها همدردی میکنند، بلکه در روز دادرسی که مطمئناً خواهد آمد، بهحساب مرتکبان این جنایتها خواهند رسید. متفقین در کنفرانس یالتا و کنفرانس پوتسدام در ۱۹۴۵ نیز برخواسته ی خود برای دادرسی مرتکبان تأکید کردند.
برابر اسناد کابینه ی جنگ بریتانیا که در ۲ ژانویهٔ ۲۰۰۶ منتشر شد، در دسامبر ۱۹۴۴ این کابینه مجازات نازیهای برجسته در صورت دستگیری را مورد بررسی قرار داده بود. وینستون چرچیل، نخستوزیر بریتانیا، برای گذر از موانع قانونی، خواهان اعدام خودسرانه در شماری از موارد و با استناد به قانون اعدام بیمحاکمه (Act of Attainder) شده بود، و تنها بعدها پس از گفتگو با رهبران آمریکا و شوروی تغییر عقیده داد.
در اواخر سال ۱۹۴۳ میلادی ژوزف استالین، رهبر شوروی، در کنفرانس تهران اعدام ۵۰٫۰۰۰ تا ۱۰۰٫۰۰۰ افسر ستاد آلمانی را به دو رهبر دیگر متفقین پیشنهاد داد. فرانکلین روزولت، رئیسجمهور آمریکا، بهشوخی گفت شاید اعدام ۴۹٫۰۰۰ نفر کافی باشد. چرچیل با «اعدام سربازانی که برای کشورشان میجنگند» مخالفت کرد و افزود ترجیح میدهد بهجای همکاری در این اقدام، «به حیاط برده و تیرباران شود.» با این حال چرچیل اعلام کرد که جنایتکاران جنگی باید تاوان جنایتهایشان را بپردازند، و، برابر سند مسکو که خودش آن را نوشته بود، باید در همان محلی دادرسی شوند که جنایت را انجام دادهاند. چرچیل بهشدت مخالف «دادرسی بهدلایل سیاسی» بود.
هنری مورگِنتائو، وزیر خزانه داری آمریکا، برنامهای برای نازی زدایی از آلمان پیشنهاد داد که در آن غیرصنعتیکردن اجباری آلمان و اعدام بی محاکمه ی «جنایتکاران دانهدرشت» تاکید شده بود.
روزولت در آغاز از برنامه حمایت کرد، و توانست چرچیل را هم به پشتیبانی از نوع ملایمتری از آن متقاعد کند. با افزایش نارضایتی رسانهها نسبت به برنامه، روزولت از پیگیری آن منصرف شد، اما برنامه ی جایگزینی هم برای آن پیشنهاد نداد. کنار رفتن برنامه ی مورگِنتائو نیاز به برنامهای جایگزین برای برخورد با رهبران نازی را پدیدآورده بود. سپس پیشنویس «برنامه ی دادرسی جنایتکاران جنگی اروپا» بهوسیله ی وزارت جنگ آمریکا و هنری استیمسون، وزیر جنگ آمریکا، تهیه شد. در پی مرگ روزولت در آوریل ۱۹۴۵، هری ترومن، رئیسجمهور جدید، پشتیبانی جدی خود از راهحل قضایی را اعلام کرد. پس از گفتگوهایی میان بریتانیا، آمریکا، شوروی و فرانسه، جزئیات دادرسی مورد بررسی قرار گرفت. قرار شد دادرسی از ۲۰ نوامبر ۱۹۴۵ در شهر نورنبرگ در استان بایرن آلمان برگزار شود.
محل برگزاری :
ابتدا نام لایپزیگ و لوکزامبورگ برای برگزاری دادرسیها مطرح شد. شوروی میخواست دادرسیها در برلین که آن را پایتخت توطئهگران فاشیست میخواند برگزار شود، اما به دو دلیل، نورنبرگ برگزیده شد.
اول این که کاخ دادگستری آن شهر بزرگ بود و از معدود ساختمانهایی در آلمان بود که در جریان بمبارانهای شدید متفقین آسیب چندانی ندیده بودند. این ساختمان همچنین زندان بزرگی هم داشت. دلیل دوم این بود که نورنبرگ محل تولد حزب نازی برشمرده میشد. این شهر محل برگزاری گردهماییهای تبلیغاتی سالانه ی حزب و نشست ویژهٔ رایشستاگ (مجلس آلمان) برای تصویب قوانین نورنبرگ بود. به این دلیل نورنبرگ جای مناسبی برای اعلام مرگ نمادین حزب بود.
برای جلب موافقت شوروی، توافق شد با تعیین نورنبرگ بهعنوان محل دادرسی، برلین هم برای اقامت مقامات دادگاه تعیین شود.
بیشترِ متهمان در مرکز بررسی و بازجویی اردوگاه اَشکَن (Ashcan) در لوگزامبورگ بازداشت شده بودند و برای دادرسی به نورنبرگ آورده شدند.
تشکیل دادگاه نورنبرگ :
در ۲۰ آوریل ۱۹۴۲، نمایندگانی از 9 کشور اشغال شده توسط آلمان، برای تهیه ی پیشنویس «قطعنامه ی متفقین علیه جنایتهای جنگی آلمان» در لندن دیدار کردند. بریتانیا، آمریکا و شوروی در کنفرانس تهران (۱۹۴۳)، کنفرانس یالتا (۱۹۴۵) و کنفرانس پوتسدام (۱۹۴۵) بر سر چهارچوب مجازات مسئولان جنایتهای جنگی در جنگ جهانی دوم به توافق رسیدند. به فرانسه هم جایی در دادگاه اختصاص داده شد. پایه ی حقوقی دادرسی منشور دادگاه نظامی بینالمللی لندن بود، که چهار قدرت در ۸ اوت ۱۹۴۵ برسر آن به توافق رسیده بودند و دادرسی را محدود به «مجازات جنایتکاران جنگی مهم کشورهای محور اروپایی» میکرد.
در حدود ۲۰۰ متهم به جنایات جنگی در نورنبرگ دادرسی شدند، و 1600 تن دیگر به روشهایی نظامی سنتی دادرسی شدند. صلاحیت قانونی این دادگاه بر پایه ی قرارداد تسلیم آلمان تعریف شده بود. اداره ی سیاسی آلمان به «شورای نظارتی متفقین» منتقل شده بود که بالاترین مقام در آلمان بود و میتوانست موارد سرپیچی از قوانین بینالمللی و قانون جنگ را مجازات کند. از آن جا که دادگاه محدود به موارد سرپیچی از قوانین جنگ بود، صلاحیت رسیدگی به جنایتهای انجام شده پیش از آغاز جنگ در ۱ سپتامبر ۱۹۳۹ را نداشت.
شرکت کنندگان در دادگاه نورنبرگ :
هریک از چهار کشور یک قاضی، یک قاضی جایگزین و یک دادستان معرفی کرد.
قضات :
سرلشکر نیکیتچنکو (شوروی، اصلی)
سرهنگ الکساندر وُلچکف (شوروی، جایگزین)
سرهنگ قاضی جفری لارنس (بریتانیا، اصلی)، رئیس دادگاه
نورمن بیرکت (بریتانیا، جایگزین)
فرانسیس بیدل (آمریکا، اصلی)
جان پارکر (آمریکا، جایگزین)
پروفسور آنری دونِدو دو وابرِس (فرانسه، اصلی)
روبر فالکو (فرانسه، جایگزین)
دادستانهای ارشد :
هارتلی شوکراس (بریتانیا)
رابرت جکسن (آمریکا)
رومن رودنکو (شوروی)
فرانسوا دو منتون، بعدتر با اوت شامپتیه دوریته جایگزین شد (فرانسه)
وکیلان مدافع :
بیشتر وکیلان مدافع، حقوقدانان آلمانی بودند، ازجمله (نام متهمان موکل در پرانتز): گئورگ فوشمَن و هاینتس فریتس (هانس فریچه)، اتو کرانتسبولر (کارل دونیتس)، اتو پانِنبکِر (ویلهلم فریک)، آلفرد توما (آلفرد روزنبرگ)، کورت کافمن (ارنست کالتِنبرونر)، هانس لاتِرنزِر (ستاد مشترک و فرماندهی عالی)، فرانتس اِکسنِر (آلفرد یودل)، آلفرد زَیدل (هانس فرانک)، اتو شتامر (هرمن گورینگ)، والتر بالاس (گوستاو کروپ فن بولِن و هالباخ)، هانس فلِکسنر (آلبرت شپِر)، گونتر فون رورشَیت (رودلف هس)، اگون کوبوشوک (فرانتس فون پاپن)، روبرت زِرواتیوس (فریتس زائوکل)، فریتس زائوتر (یواخیم فون ریبِنتروپ)، والتر فونک (بالدور فون شیراخ)، هانس مارکس (یولیوس اشترایشر)، اتو نِلته (ویلهلم کایتل) و هربرت کراس و رودلف دیکس (هیالمار شاخت). ۷۰ دستیار، کارمند و حقوقدان به وکیلان اصلی کمک میکردند. در میان گواهان وکیلان مدافع، مردانی بودند که در طول جنگ در جنایتهای جنگی دست داشتند، از جمله رودلف هوس. گواهیدهندگان امیدوار بودند با این کار در مجازات خود تخفیفی بگیرند. همه ی آنها در ادامه در چند مورد گناهکار شناخته شدند.
دادرسی دادگاه نورنبرگ :
دادگاه نظامی بینالمللی در ۱۹ نوامبر ۱۹۴۵ در کاخ دادگستری نورنبرگ آغاز به کار کرد. ریاست جلسه ی نخست را قاضی نیکیتچنکو از شوروی برعهده داشت. کیفرخواست علیه ۲۴ جنایتکار جنگی بزرگ و هفت سازمان (رهبری حزب نازی، هیئت وزیران رایش، اس اس، اداره ی امنیت (اس د)، گشتاپو، اس آ، و «ستاد مشترک و فرماندهی عالی»، شامل چند فرمانده ارشد نظامی) بود.
کیفرخواستها موارد زیر را شامل میشد:
مشارکت در توطئه برای ارتکاب جنایت علیه صلح
برنامهریزی برای جنگ و آغاز جنگ برای تجاوز و دیگر جنایتها علیه صلح
جنایت (های) جنگی
جنایت علیه بشریت
احکام صادره برای این 24 نفر :
نام | مجازات | توضیحات | |||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
مارتین بورمن | اعدام (غیابی) | جانشین رودلف هِس در مقام دبیر حزب نازی. محکوم به اعدام بهطور غیابی. بازماندههای جنازهٔ او در سال ۱۹۷۲ در برلین پیدا شد و برابر گزارش پایانی، او در روزهای پایان جنگ، هنگام گریز از برلین کشته شده بود. | |||||
کارل دونیتس | ۱۰ سال | فرمانده نیروی دریایی آلمان از ۱۹۴۳، پس از اریش رِدر. آغازگر عملیات زیردریاییها. پس از مرگ هیتلر، مدت کوتاهی رئیسجمهور آلمان بود. در اتهام حملهٔ نامحدود زیردریاییها که نقض معاهدهٔ دوم دریایی لندن (۱۹۳۶) است، مجرم شناختهشد، اما چون آمریکا هم همان جرم را مرتکب شدهبود، مجازات نشد[۱۵] در ۱ اکتبر ۱۹۵۶ آزاد شد. در ۲۴ دسامبر ۱۹۸۰ درگذشت. | |||||
هانس فرانک | اعدام | مسوول امور حقوقی رایش (۱۹۳۳ – ۱۹۴۵) و فرماندارکل دولت عمومی در لهستان اشغالی (۱۹۳۹–۱۹۴۵). ابراز پشیمانی کرد.[avalon ۲] در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد. | |||||
ویلهلم فریک | اعدام | وزیر کشور هیتلر (۱۹۳۳ – ۱۹۴۳) و مسوول رایش در بوهم و موراویا (۱۹۴۳ – ۱۹۴۵). از نویسندگان قوانین نژادی نورنبرگ.[avalon ۳] در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد. | |||||
هانس فریچه | تبرئه شد. | گویندهٔ پرطرفدار رادیو؛ رئیس بخش اخبار در وزارت تبلیغات. بعدتر در آلمان غربی دادرسی و زندانی، و در اوایل ۱۹۵۰ آزاد شد. فریچه بهدلیل شباهت صدایش به گوبلز، وزیر تبلیغات، در رادیو استخدام شدهبود. او در ۲۷ سپتامبر ۱۹۵۳ درگذشت. | |||||
والتر فونک | زندان ابد | وزیر اقتصاد هیتلر؛ در مقام رئیس بانک مرکزی آلمان جایگزین هیالمار شاخت شد. در ۱۶ مه ۱۹۵۷ بهدلیل بیماری آزاد شد. در ۳۱ مه ۱۹۶۰ درگذشت. | |||||
هرمن گورینگ | اعدام | فرمانده نیروی هوایی (۱۹۳۵ – ۱۹۴۵)؛ رئیس برنامهٔ چهارساله (۱۹۳۶ – ۱۹۴۵)؛ و نخستین رئیس گشتاپو تا تحویل آن به اس اس در آوریل ۱۹۳۴. او که در آغاز، دومین مقام عالیرتبهٔ حزب نازی و جانشین معرفیشدهٔ هیتلر بود، در آوریل ۱۹۴۵ مورد خشم هیتلر قرارگرفت. عالیرتبهترین مقام نازی که دادگاه نورنبرگ دادرسی شد. پیش از اعدام، خودکشی کرد. | |||||
رودلف هس | زندان ابد | معاون هیتلر تا زمانی که در ۱۹۴۱ برای انجام گفتگوهای صلح با بریتانیا به اسکاتلند گریخت. از آن هنگام زندانی بود. پس از دادرسی در زندان اشپانداو زندانی شد و در ۱۹۸۷ در آنجا خودکشی کرد. | |||||
آلفرد یودل | اعدام | ژنرال ارتش و نفر دوم پس از ویلهلم کایتل در بخش عملیاتی فرماندهی عالی ارتش از ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۵. امضاکنندهٔ فرمان اعدام بیمحاکمهٔ کماندوهای متفقین و نمایندگان دولت و حزب کمونیست در نیروهای شوروی. در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویختهشد. امضاکنندهٔ سند تسلیم آلمان در ۷ مه ۱۹۴۵در مقام نمایندهٔ کارل دونیتس. در ۱۹۵۳ از او اعادهٔ حیثیت شد و بعدتر اعادهٔ حیثیت او لغو شد. | |||||
ارنست کالتنبرونر | اعدام | عالیرتبهترین مقام اس اس که در دادگاه نورنبرگ دادرسی شد. رئیس نهادی متشکل از سازمان اطلاعات، گشتاپو، و پلیس جنایی، و مسوول کلی جوخههای مرگ. در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد. | |||||
ویلهلم کایتل | اعدام | فرمانده عالی ارتش و وزیر غیررسمی دفاع از ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۵. سرشناس برای پیروی بیچونوچرا از هیتلر. دستورهای بسیاری برای اعدام سربازان و زندانیان سیاسی را امضا کرد. ابراز پشیمانی کرد. در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد. | |||||
گوستاو کروپ فنبولِناوندهالباخ | حکمی صادر نشد. | از بزرگترین صاحبان صنایع آلمان. مدیرعامل شرکت کروپ از ۱۹۱۲ تا ۱۹۴۵. ازنظر پزشکی ناآماده برای دادرسی؛ او از ۱۹۴۱ دچار معلولیت شدهبود. او بهاشتباه بهجای پسرش آلفرد که در بیشتر دوران جنگ بهجای او شرکت را مدیریت میکرد به دادگاه آوردهشد. دادستانان خواستند پسرش را جایگزین او کنند، اما قضات بهدلیل نزدیکی زمان دادرسی با این کار مخالفت کردند. پروندهٔ او همچنان بازماند تا پس از بهبودش بررسی شود. در فوریهٔ ۱۹۵۰ درگذشت. آلفرد در دادگاه دیگری موسوم به “دادگاه کروپ” در نورنبرگ، بهاتهام اعمال بیگاری دادرسی شد و اینچنین از اتهامات سختتر گریخت. | |||||
روبرت لی | حکمی صادر نشد. | رئیس جبههٔ کار آلمان. در ۲۵ اکتبر ۱۹۴۵ پیش از آغاز دادرسی خودکشی کرد. | |||||
کنستانتین فن نویرات | ۱۵ سال | وزیر امور خارجه از ۱۹۳۲ تا ۱۹۳۸. مسوول رایش در امور بوهم و موراویا از ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۳. از ۱۹۴۱ در مرخصی بهسر میبرد. در ۱۹۴۳ بهدلیل اختلاف با هیتلر استعفا کرد. در ۶ نوامبر ۱۹۵۴ بهدلیل بیماری آزاد شد. پس از سکتهٔ قلبی، در ۱۴ اوت ۱۹۵۶ درگذشت. | |||||
فرانتس فن پاپن | تبرئه شد. | صدراعظم آلمان در ۱۹۳۲ و معاون صدراعظم در دولت هیتلر از ۱۹۳۳ تا ۱۹۳۴. سفیر در اتریش از ۱۹۳۴ تا ۱۹۳۸. سفیر در ترکیه از ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۴. با آن که در نورنبرگ تبرئه شد، در ۱۹۴۷ بهوسیلهٔ دادگاه نازیزدایی آلمان گناهکار شناختهشد و به هشت سال کار سخت محکوم شد. پس از گذراندن دو سال زندان، با حکم دادگاه فرجام تبرئه شد. | |||||
اریش ردر | زندان ابد | فرمانده نیروی دریایی آلمان از ۱۹۲۸ تا بازنشستگی در ۱۹۴۳. دونیتس جانشین او شد. در ۲۶ سپتامبر ۱۹۵۵ بهدلیل بیماری آزاد شد. در ۶ نوامبر ۱۹۶۰ درگذشت. | |||||
یواخیم فن ریبنتروپ | اعدام | سفیر در بریتانیا از ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۸. وزیر امور خارجه از ۱۹۳۸ تا ۱۹۴۵. ابراز پشیمانی کرد. در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویختهشد. | |||||
آلفرد روزنبرگ | اعدام | پردازندهٔ نظریهٔ نژاد برتر. وزیر مناطق اشغالی شرق از ۱۹۴۱ تا ۱۹۴۵. در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویخته شد. | |||||
فریتس زائوکل | اعدام | مسوول رایش در استان تورینگن از ۱۹۲۷ تا ۱۹۴۵. دارای اختیار تام در امور برنامهٔ کار اجباری از ۱۹۴۲ تا ۱۹۴۵. در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویختهشد. | |||||
هیالمار شاخت | تبرئه شد. | بانکدار و اقتصاددان برجسته. رئیس بانک مرکزی آلمان پیش از جنگ (۱۹۲۳ – ۱۹۳۰ و ۱۹۳۳ – ۱۹۳۸). وزیر اقتصاد از ۱۹۳۴ تا ۱۹۳۷. موافق با سرپیچی از پیمان ورسای. بسیاری بر این باور بودند که بریتانیا با تبرئهٔ شاخت، محافظت از صاحبان صنایع و تامینکنندگان مالی آلمانی را درنظر داشتهاست. بهنوشتهٔ فرانسیس بیدل، قاضی جفری لارنس گفتهبود “شاخت آدم با شخصیتی است و شباهتی به وحشیان حاضر در دادرسی ندارد.” او تا ۱۹۴۴ در اردوگاه تمرکز نازیها زندانی بود و از این که باید در دادگاه جنایتکاران جنگی دادرسی شود خشمگین بود. | |||||
بالدور فن شیراخ | ۲۰ سال زندان | رئیس سازمان جوانان هیتلری از ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۰. رئیس منطقهای حزب نازی در وین (۱۹۴۰–۱۹۴۵). ابراز پشیمانی کرد. | |||||
آرتور زیس اینکوارت | اعدام | از دستاندرکاران کلیدی الحاق اتریش به آلمان و مدت کوتاهی نخستوزیر اتریش در ۱۹۳۸. معاون هانس فرانک در لهستان (۱۹۳۹ – ۱۹۴۰). کمیسر رایش در هلند اشغالی (۱۹۴۰ – ۱۹۴۵). ابراز پشیمانی کرد. در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویختهشد. | |||||
آلبرت اشپیر | ۲۰ سال زندان | دوست و معمار موردعلاقهٔ هیتلر. وزیر جنگافزارها از ۱۹۴۲ تا پایان جنگ. او در این مقام مسوولیت نهایی استفاده از بیگاری اسیران مناطق اشغالی در تولید جنگافزار را بر عهده داشت. ابراز پشیمانی کرد. | |||||
یولیوس اشترایشر | اعدام | رئیس حزب نازی در منطقهٔ فرانکن (۱۹۲۲ – ۱۹۴۰). در آنجا اختیاراتش از او گرفتهشد، اما هیتلر به او اجازه داد عنوانش را نگهدارد. منتشرکنندهٔ هفتهنامهٔ ضدیهودی “دِر اشتورمر”. در ۱۶ اکتبر ۱۹۴۶ به دار آویختهشد. |
روزشمار مهمترین رویدادهای دادگاه نورنبرگ :
۲۰ نوامبر ۱۹۴۵: آغاز دادرسیها
۲۱ نوامبر ۱۹۴۵: قاضی رابرت جکسن طی سخنانی چند ساعته و تأثیرگذار دادرسی را آغاز کرد.
۲۶ نوامبر ۱۹۴۵: صورتجلسه ی هوسباخ (مربوط به همایشی که هیتلر در آن برنامههای خود برای جنگ را اعلام کرده بود) ارائه شد.
۲۹ نوامبر ۱۹۴۵: فیلم “اردوگاههای تمرکز و زندان نازیهاً نمایش داده شد.
۳۰ نوامبر ۱۹۴۵: گواه اروین فن لاهوزن گواهی داد که کایتل و فن ریبنتروپ دستور کشتار اسیران لهستانی، یهودی و روس را صادر کردهاند.
۱۱ دسامبر ۱۹۴۵: فیلم «برنامهٔ نازیها» نمایش دادهشد که برنامهریزی و آمادهسازی بلندمدت نازیها برای جنگ را نشان میداد.
۳ ژانویه ۱۹۴۶: گواه ارنست اولندورف، فرمانده پیشین جوخهٔ مرگ D، کشتار نود هزار یهودی را تأیید کرد.
۳ ژانویه ۱۹۴۶: گواه دیتمار ویسلیسنی سازوکار اداری مسوول اجرای «راهحل نهایی» را شرح میدهد.
۷ ژانویه ۱۹۴۶: گواه و افسر پیشین اس اس اریش فن دِم باخ زِلوِوسکی، کشتار گروهی سازمان یافته ی یهودیان و دیگر گروهها در شوروی را تأیید کرد.
۲۸ ژانویه ۱۹۴۶: گواه ماری-کلود وایلان کوتوریه، عضو جنبش مقاومت فرانسه، نخستین بازمانده ی اردوگاه مرگ شد که درمورد هولوکاست گواهی داده است.
۱۱–۱۲ فوریه ۱۹۴۶: گواه و فیلدمارشال پیشین فردریش پائولوس، که پنهانی به نورنبرگ آورده شدهبود، درمورد آغاز جنگ برای تجاوز گواهی داد.
۱۴ فوریه ۱۹۴۶: دادستانهای شوروی تلاش کردند کشتار کاتین را به گردن آلمان بیندازند.
۱۹ فوریه ۱۹۴۶: فیلم «بیرحمیهای متجاوزان آلمانی-فاشیست» که جزئیات جنایتهای انجام شده در اردوگاههای مرگ را نشان میداد، نمایش دادهشد.
۲۷ فوریه ۱۹۴۶: گواه آبراهام زوتسکِفِر درمورد کشتار درحدود ۸۰٫۰۰ یهودی در ویلنیوس بهوسیلهٔ اشغالگران آلمانی شهر گواهی داد.
۸ مارس ۱۹۴۶: نخستین گواه در دفاع از ژنرال پیشین کارل بودِنشاتس گواهی داد
۱۳–۲۲ مارس ۱۹۴۶: هرمن گورینگ در جایگاه حاضر شد.
هرمن گورینگ هنگام بازجویی
۱۵ آوریل ۱۹۴۶: گواه رودلف هوس، فرمانده پیشین آشویتس گواهی داد که کالتنبرونر هیچگاه در آنجا نبودهاست، و پذیرفت که کشتار گروهی انجام دادهاست.
۲۱ مه ۱۹۴۶: گواه ارنست فن وَیتسِکر توافق عدم تجاوز سال ۱۹۳۹ آلمان و شوروی و پروتکل پنهانی آن برای تقسیم اروپای شرقی میان آلمان و شوروی را شرح داد.
۲۰ ژوئن ۱۹۴۶: آلبرت اشپیر در جایگاه حاضر شد. او تنها متهمی بود که مسوولیت شخصی اقدامات خود را پذیرفت.
۲۰ ژوئن ۱۹۴۶: گواهی در دفاع از مارتین بورمن انجام شد.
۱–۲ ژوئیه ۱۹۴۶: گواهی شش نفر درمورد کشتار کاتین شنیدهشد. شوروی نتوانست این کشتار را به آلمان نسبت دهد.
۲ ژوئیه ۱۹۴۶: دریادار چِستر نیمیتس در گواهی درمورد حمله ی بدون هشدار به کشتیهای تجاری، پذیرفت آلمان در این حملهها تنها نبوده است و آمریکا هم همین کار را کرده است.
۲ ژوئیه ۱۹۴۶: آخرین بیانیههای وکلای مدافع
۲۶ ژوئیه ۱۹۴۶: آخرین بیانیههای دادستان
۳۰ ژوئیه ۱۹۴۶: آغاز دادرسی «سازمانهای جنایتکار»
۳۱ اوت۱۹۴۶: آخرین بیانیههای متهمان
۱ سپتامبر ۱۹۴۶: پایان دادرسی
۳۰ سپتامبر تا ۱ اکتبر ۱۹۴۶: اجرای مجازاتها به مدت دو روز. حکم هریک از محکومان در ۱ اکتبر خوانده شد.